21 juni 2021
Je herkent ze vaak aan eelt in de handen. Van het klappen, bij talloze eerdere festivaledities. Het woord is aan: de Boulevardbezoeker. Alex Bakker opent deze serie. Portret van een man die een hekel aan sprookjes heeft.
Nee, een doosje Purol heeft hij niet in huis. Logisch, hij woont pas tweeënhalf jaar in Den Bosch. Maar de eeltzalf kan de komende zomer van pas gaan komen. Ontmoeting met Alex Bakker [52], historicus en schrijver.
door: Eric Alink | foto: Karin Jonkers
“Festival zonder benauwend ons-kent-ons-sfeertje.”
Hij groeide op in Hoogeveen, in een liefdevol gereformeerd gezin. “In het theater kwamen we zelden. Nee hoor, niet op religieuze gronden. Het hoorde gewoon niet bij onze sociale cultuur. Wel lazen we boeken. Ook hield ik van film en muziek houden. Lievelingsgenre? New wave en electronica.”
Sinds 2018 woont ie in Den Bosch, met zijn vriend, daarvoor dertig jaar in Amsterdam en Groningen. Als hij in het verleden naar een festival ging – Noorderzon in Groningen of De Parade – dan bezocht hij het liefst iets lichtvoetigs. “Experimenteel theater spreekt me niet aan. Ik houd van teksttoneel met een kop en een staart, zoals het werk van Maria Goos. Ze schrijft helder, met mooie dialogen.”
Over zijn afkeer van onconventioneel theater: “Als de werkelijkheid te veel verandert, vind ik dat bedreigend. Had ik als kind al. Ik verafschuwde sprookjes en mythologische verhalen. Nog steeds. Want je kunt er niet op vertrouwen wat je ziet of hoort.”
“Wat mij raakt, is de vrolijkheid van het Boulevardpubliek.”
Vals verleden
Waar die behoedzaamheid vandaan komt, is voor Alex glashelder. Hij wijdde er zelfs een prachtig boek aan: Mijn valse verleden [2014]. In die autobiografie beschrijft hij de man die als meisje wordt geboren. Al vroeg voelt Alex dat hij anders is dan zijn lichaam hem wijs wil maken – wat zijn en schijn is, is niet alleen een vraag in de theaterwereld. Op z’n achtentwintigste gaat Alex in transitie. Sindsdien is hij zichzelf – een man. Naast zijn werk voor diverse exposities en documentaires over de Tweede Wereldoorlog, met name de jodenvervolging en kindertransporten, schreef hij het veelgeprezen geschiedenisboek Transgender in Nederland. Ook maakte hij met Michiel van Erp de documentaires I Am a Woman Now [2011] en De roze revolutie [2021].
Op bed
Boulevard bezocht hij driemaal. In 2018 zag hij Waldeinsamkeit van Benjamin Verdonck – “vervreemdend, maar ook vermakelijk” – en in 2020 nam hij deel aan U bevindt zich hier van Dries Verhoeven. In die spraakmakende voorstelling krijgt elke bezoeker een eigen hotelkamertje toebedeeld. Stilte en rust, totdat iemand briefjes met vragen onder de deur door schuift. “Een oefening in overgave”, zegt Alex.
“Je ligt daar in je eentje op een bed, hoort gezang op de gang. Dat had iets engs, maar het gevoel dat je in goede handen was overheerste. Een geniale voorstelling, zoals theater moet zijn: iets beleven waar meesterschap in zit.”
Theater- of dansgezelschap: Mugmetdegoudentand
Muzikale artiest: Underworld
Film: Dog Day Afternoon [1975] van Sidney Lumet
Boek: De goede zoon van Rob van Essen
Buitenlandse stad: Berlijn
Levensmotto: Don’t believe the hype
Kiezen!
De redactie legt Alex drie voorstellingen van Boulevard 2021 voor.
1. Born to Protest van Joseph Toonga [GB], waarin vier Londense zwarte hiphopdansers hun levensverhalen en straatstrijd uitdrukken;
2. The Sheeptown Project van Alexandra Broeder [NL], een mystiek universum waarin kinderen en jongeren met een psychische kwetsbaarheid gids in de duisternis zijn;
3. BALSAM van muziektheater-en-kookgezelschap Laika [B] en muziekensemble Zefiro Torna [B], een zinnelijke sensatie voor ogen, oren en smaakpapillen.
Welke kiest Alex? “De tweede, The Sheeptown Project. Alexandra Broeder maakt het met jongeren met autisme. Thematisch interessant. Zelf wonen we recht tegenover Reinier van Arkel [ggz-instelling – red]. In het project is ook aandacht voor ceremonies en rituelen. Daar houd ik wel van.”
Randstad
Een extra reden voor Alex om naar Boulevard te gaan, is de sfeer. “In de Randstad vind ik het publiek vaak zo blasé. De oorzaak? Het aanbod is gigantisch. Als je iets mist, haal je je schouders op: morgen weer een kans. Op de schaal van Den Bosch is dat anders, al vind ik dat de stad relatief veel cultuur biedt. Je ziet op Boulevard de blijdschap van publiek, zonder het ons-kent-ons-sfeertje van De Parade. Mensen zijn nieuwsgierig, ze waarderen wat makers tonen. Dat levert een heel prettige sfeer op."
